De waarde van aandelen verkruimelt, banken vallen om of worden genaast, de huizenprijzen dalen, spaartegoeden en pensioenen verdampen. De roep om paal en perk te stellen aan de oorzaak, het roofkapitalisme, klinkt steeds luider. Het communisme of de synthese (het commu-kapitalisme uit China) bieden ook geen alternatief. Nee, neem de aanpak van de melaminecrisis waar na de dode en zieke baby’s nu studenten de mogelijk besmette recall melk met 50% korting mogen opdrinken. Wat dan?
“Business as usual”, als de financiële crisis overwaait?? Of leidt deze crisis wel degelijk tot een duurzamere en bewustere vorm van kapitalisme? Waarom bewuster? Mensen en bedrijven realiseren zich nu niet dat ze met hun gedrag en keuzes terdege kunnen bijdragen aan een stabielere economie en maatschappij. Nu is alle aandacht gericht op de door hebzucht gedreven financiële balletje-balletje- en piramidespelen, bonuscultuur waar wij, de maatschappij. nu de rekeningen van moeten betalen. Lokale overheden, die een half procentje meer wilden hebben. De druk op banken en verzekeraars om steeds meer winst te maken leidde tot aandelen-leaseproducten, waar de rekening, de fiscaal aftrekbare hoge rentes, direct al voor 50-60% bij de maatschappij werd gelegd. Daarna kwam de beleggingshypotheek met woekerpolis en het manipuleren van de aandelenkoersen zoals door Enron en AH met vervalste omzetcijfers. Nee, “business not as usual” als men zich ook gaat realiseren dat het roofkapitalisme ook stevig geworteld is in de andere takken van “sport”.
Er gaat een verbijsterende som van geld om in de marketing en consumptie van ongezonde en onnodige producten, waarbij de winst naar de bedrijven gaat en de enorme rekening uiteindelijk bij de maatschappij terechtkomt. De huidige kredietcrisis is “peanuts”.
De gevaren van roken zijn overduidelijk. Toch worden sigaretten nog steeds gepromoot bij de Formule-1 races en houdt roken glamour en wordt de marketing in de 3e wereld opgevoerd.
Het promoten van alcohol in de bioscopen door flitsende spots van Bacardi en Heineken, waardoor het nog ff niet voor iemand van beneden de 16 en nog ff matig voor beneden de 18 wel erg moeilijk wordt. De overeenkomst tussen de marketing van verslavende zoete breezers (proef je de alcohol niet) en het pushen van crack op het schoolplein wordt niet snel gemaakt zolang het maar gezellig blijft in het Heinekenhuis. Wie mag de rekening van comazuipers sponsoren? (over kindermishandeling gesproken).
Obesitas is doodsoorzaak nummer 1 in de westerse wereld. Frisdranken lijken onschuldig. Producenten zoals Pepsi, Coke Cola en Lipton-Ice zijn geziene sponsors bij evenementen maar dragen ondertussen naast obesitas, ook bij aan diabetes, caries en wie weet wat nog meer. Voorzichtig gaan geluiden op om net zoals coffeeshops ook snackbars en frisdrankautomaten op afstand van scholen te houden. Frisdrank, snacks, snoep en ijs met mate (en daar ligt ook een rol voor de ouders om weerstand aan kind en reclame te bieden). Geen geflirt met de dood (op termijn) zoals de “seven deadly sins (de zeven dodelijke zondes) van vette Magnums een paar jaar terug. En wij maar meebetalen via onze basisverzekering.
Psychische nood door mobiele telefoons en stappen. Kinderen verkeren bijna hun hele puberteit en adolescentie in een permanente kredietcrisis doordat ze op allerlei manieren geld kwijt raken door een agressieve marketing van mobiele telefonie (fancy toestellen, ringtones, duur SMS-sen) en duur stappen waar mineraal water evenveel kost als bier en meer als XTC. En wie betaalt later de anti-depressiva als ze diep in de schulden steken. Niet de farmaceutische industrie, die met zelftests op internet je een depressie aanpraat. Raadpleeg uw arts (als het regent vandaag) en (als het regent en u toch niet depressief bent, hebt u of ADHD of bent u manisch) 90% van de anti-depressiva wordt ten onrechte verstrekt. Wie maakt er hier winst op kosten van de maatschappij en welke burgers betalen braaf de rekening van hun zorgpremie?
Welke lobby van autoindustrie, schadeherstelbedrijven, verzekeraars zorgindustrie zorgt er nog steeds voor dat er zo veel doden en gewonden vallen in het verkeer door de marketing van tanks. Met versnelde invoering van sensortechnologie en snelheidsbegrenzing zouden ongelukken en files voorkomen kunnen worden en we verdienen er ook nog eens op omdat verzekeringspremies naar beneden kunnen. Bijkomend voordeel is dat allerlei overbodige bepantsering niet meer nodig is en een auto veel lichter kan worden en dus 1 op 100 kan halen. Wie stopt de propaganda voor de vrije automobilist in zijn Leopard en schetst de voordelen voor de gewone burgers. Met croissantje en krantje in een vloeiende stroom auto’s naar je werk. Kinderen en ouderen, die niet onder de ruitenwissers eindigen? Geen stop voor bouwplannen door fijnstof.
Wordt het niet tijd voor een opstand van de meebetalende sukkels tegen al deze ongezonde marketing en propaganda? Zou het niet mooi zijn als voor elk product naast de BTW ook de PTW (de Preventieve Toegevoegde Waarde) of TMS (Toegevoegde Maatschappelijke Schade) wordt geschat. Dat net zoals nu al ten dele voor accijns het toekomstige letsel in de aankoopprijs wordt verwerkt. Met de opbrengst kan natuurlijk de latere schade betaald worden maar zou men ook een fantastisch budget voor antireclame in handen kunnen krijgen. Je zou bijvoorbeeld Youp van ’t Heck kunnen betalen om nu eens Heineken i.p.v. Buckler te promoten of George Bush, als hij binnenkort weer genoeg tijd heeft, zijn SUV in Nijmegen laten inparkeren.